Хүүгэдэй сэсэрлигүүдтэ буряад хэлэ зааха һуралсалай-онол аргын согсолбори тухай Восток-Телеинформгэһэн мэдээсэлэй агентствын сурбалжалагшада Буряадай гүрэнэй ехэ һургуулида хөөрэжэ үгөө. БГУ-гай Зүүн зүгэй институдай Буряад хэлэн ба уран зохёолой дээдэ һургуулиин захирал Гарма-Ханда Гунжитовагай хэлэһээр, УМК-е Дээдэ һургуулиин багшанарай бүлэг зохёогоо, харин Улас түрын «Бэлиг» түб ном болгожо гаргаа. Буряадта мүнөө гансал энэ түб буряад хэлэн дээрэ һуралсалай номуудые бэлдэн гаргаха эрхэтэй юм гэжэ һануулая.
Согсолбори арадай онтохонуудай удхаар буряад хэлэн дээрэ бүтээгдэһэн 7 номһоо бүридэнэ. Онтохонууд соо айлшадые угталга, сайлалгада урилга мэтын гуримуудһаа эхилээд, үнгэнүүд, тоонууд, хүнэй бэеын хубинууд заагдана. УМК буряад хэлэ мэдэхэгүй багашуулда хараалагданхай. Тэдэндэ«Гэрхэн», «Улаан малгайхан», «Гэр бүлэ», «Гурбан торой», «Юумэеэ хаяаша Маша», «Маша ба баабгай», «Репэхэн» гэжэ буряад маягтай болгогдоһон онтохонууд дурадхагдана.
- Жэшээнь, «Репка» гэжэ онтохо булта мэдэхэбди. Зүгөөр манай УМК-гай «Репэхэн» соо табан хушуу мал үйлэдэнэ. «Улаан малгайхан» соо басаган хүгшэн эжыдээ бообонуудые абаашана, - гэжэ Гунжитова хөөрөө. – Үхибүүд онтохо шагнахынгаа хажуугаар УМК соо үгтэһэн бэлэхэн даабаринуудые дүүргэдэг.
Уласта буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэ Буряадай Болбосоролой болон эрдэм ухаанай яаманай зохёон бэлдэһэн «Буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэ» гэһэн программын хэмжээндэ бэелүүлэгдэдэг юм гэжэ тэмдэглэхэ шухала. Гүйсэдхэгшэдэйнь нэгэн хадаа тус яаманай Улас түрын «Бэлиг» түбэй бүридэлдэ байгуулһан Буряад хэлэ хүгжөөхэ талаар Улас түрын түб болоно. Гадна энэ шэглэлээр БГУ, БРИОП баһа хүдэлдэг юм.
Һүүлэй үедэ хүүгэдэй сэсэрлигүүдтэ буряад хэлэ хүгжөөлгын ажал эдэбхитэйгээр ябуулагдана.
- Шалтагааниинь гэхэдэ, Буряадай Толгойлогшо Алексей Цыденов хүүгэдэй сэсэрлигүүдһээ эхилжэ, буряад хэлэ сахин хүгжөөлгын ажал ябуулхые зууршалаа. Тиимэһээ энэ асуудалда ехэ анхарал хандуулагдадаг болоо, - гэжэ Буряадай гүрэнэй ехэ һургуулиин Зүүн зүгэй институдай Буряад хэлэн ба уран зохёолой дээдэ һургуулиин захирал Гарма-Ханда Гунжитова онсолоо.
Тэрэшэлэн уласта «2030 он болотор буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэ» гэһэн программын хэмжээндэ эрхим багшын мүрысөөнһөө гадна хүүгэдэй сэсэрлигэй эрхим хүмүүжүүлэгшын мүрысөөн эмхидхэгдэдэг болонхой.