БГУ-гай Зүүн зүгэй институдай Буряад хэлэн ба уран зохёолой дээдэ һургуулида буряад хэлэ заалгын гол бодолой түлэб зохёон бэлдээ. Дээдэ һургуулиин захирал Гарма-Ханда Гунжитовагай Восток-Телеинформ
гэһэн мэдээсэлэй агентствын сурбалжалагшада хөөрэһөөр, энэ данса буряад хэлэ заалгын талаар баримталха гол шэглэл тодорхойлоо.
Холбоото уласай хэмжээндэ хоёр жэлэй саана Оросой Холбоото Уласай арадуудай түрэлхи хэлэнүүдые заалгын гол бодол зохёогдоһон юм. Тэрээн соо онсо шэнжэнүүдые хараада абаһан, илгаатай хандаса хэрэгтэй гэжэ түрүүшынхиеэ хэлэгдээ. Энэнь ямар удхатайб гэхэдэ, мэдэсын хэмжээгээр ондо ондоо даабаринууд байха ёһотой. Иимэ аргаар Татарстанда хэлэеэ һайн мэдэхэ болон хэлэ һая шудалжа эхилһэн үхибүүдтэ хараалагдаһан ондо ондоо шатын даабаринуудтай УМК-нууд зохёогдонхой.
- Буряад Уласта тус шэглэлээр ажал баһа ябуулагдажа, мэдэсын зэргээр УМК-нууд зохёогдонхой, - гэжэ Гунжитова тайлбарилаа. –Тиигэжэ хэлэеэ мэдэхэ үхибүүд хэлэлгын хубинуудые, хэлэнэй байгуулга бүхыдэнь шудалха, харин хэлэеэ мэдэхэгүй хүүгэд хари хэлэ зааха онол аргын хараалдаг ёһоор, нэрэ обогоо хэлэжэ, өөр тухайгаа, гэр бүлэ, нютаг тухайгаа хөөрэжэ һураха гэһэн жэшээтэй. Гэхэтэй хамта, хэлэ мэдэсын гурбан зэргэ бии: хэлэ мэдэхэгүй, һайн мэдэхэ ба гансал яряанай хэлэтэй. Мүнөө УМК хэрэглэлгын гол бэрхэшээл гэхэдэ, иимэ үхибүүд нэгэ ангида булта дайралдажа болохо. Эдэ бүгэдые гол бодол соо тодорхойгоор зураглаабди. Тиимэһээ тус дансын зорилгонуудай нэгэн хадаа энэ асуудал шиидхэхэ арга ололго.
Гол бодолой түлэб мүнөө һургуулинуудта ба һуралсалай бусад эмхинүүдтэ зүбшэн хэлсэлгэдэ эльгээгдэнхэй, һанамжа дурадхалнууд суглуулагдажа байна. Гол бодолой гүйсэд бэлдэгдэхэдэ, тэрэниие буряад хэлэн ба уран зохёолой багшанарай съезд дээрэ баталжа, бүхы багшанар, УМК зохёогшод баримталдаг болохо. Тус данса ганса Буряад Уласай багшанарта бэшэ, харин буряад хэлэнэй заагдадаг Агын ба Усть-Ордын тойрогуудай багшанарта хабаатай.
Уласта буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэ Буряадай Болбосоролой болон эрдэм ухаанай яаманай зохёон бэлдэһэн «Буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэ» гэһэн программын хэмжээндэ бэелүүлэгдэдэг юм гэжэ тэмдэглэхэ шухала. Гүйсэдхэгшэдэйнь нэгэн хадаа тус яаманай Улас түрын «Бэлиг» түбэй бүридэлдэ байгуулһан Буряад хэлэ хүгжөөхэ талаар Улас түрын түб болоно.
