Буряад Уласта буряад хэлэ хүгжөөлгын нютагай засагай программанууд бэлдэгдэжэ байна. Энээнһээ урид Буряадай гүрэнэй ехэ һургуулиин, Болбосоролой болон эрдэм ухаанай яаманай ба ехэнхидээ буряад зоной ажаһуудаг 12 аймагай хоорондо хэлсээн баталагдаа һэн.
БГУ-гай Зүүн зүгэй институдай Буряад хэлэн ба уран зохёолой дээдэ һургуулиин захирал Гарма-Ханда Гунжитовагай Восток-Телеинформгэһэн мэдээсэлэй агентствын сурбалжалагшада хөөрэһөөр, нютагай засаг ганса буряад хэлэ сахиха бэшэ, харин илангаяа болбосоролой һалбарида хүгжөөхэ уялга даажа абаха гэжэ хэлсээн соо хэлэгдэнэ.
- Аймагууд түрэлхи буряад хэлэ үзэдэг һурагшадай тоо доошолуулха ёһогүй, - гэжэ Гунжитова онсолоо. –Мүнөө хүдөө нютагуудта үхибүүдэй буряад хэлэтэй аад, гүрэнэй хэлэнэй зэргээр үзэхэ ушарнууд олоор дайралдадаг. Шалтагааниинь гэхэдэ, һургуулинууд бэлэн мүрыень хаража, гүрэнэй буряад хэлэ заалгын программада орошоно. Тиихэдэнь хэлэеэ һайн мэдэхэ үхибүүд буряад хэлэгүй һурагшадта зорюулагдаһан номуудаар һурана.
Гадна нютагай засагай программанууд хэлэнэй оршон байгуулхые болон буряад хэлэ бүхы һалбаринуудта хүгжөөхые, дэлгэрүүлхые хараална. Программанууд буряад хэлэндэ хабаатай ажалай жэлэй туршада таһалгаряагүйгөөр, эмхи гуримтайгаар, тусхай түсэбөөр бүхы хэмжээндэ бэелүүлэгдэхын тула зохёогдоо гээшэ. Аймаг бүхэн дэбисхэр дээрээ буряад хэлэ яагаад хүгжөөхэб гэһэн өөрын хараатай байха ёһотой.
Уласта буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэ Буряадай Болбосоролой болон эрдэм ухаанай яаманай зохёон бэлдэһэн «Буряад хэлэ сахин хүгжөөлгэ» гэһэн программын хэмжээндэ бэелүүлэгдэдэг юм гэжэ тэмдэглэхэ шухала. Гүйсэдхэгшэдэйнь нэгэн хадаа тус яаманай Улас түрын «Бэлиг» түбэй бүридэлдэ байгуулһан Буряад хэлэ хүгжөөхэ талаар Улас түрын түб болоно. Тиин мүнөө иимэ программанууд уласай аймагуудта зохёогдоно гээшэ. Урид нютагай засагай программануудые зохёохо талаар онол аргын зууршалганууд бэлдэгдэһэн байгаа. Энэ ажалда БГУ-гай Буряад хэлэ сахин хүгжөөлгын түбэй, мүн Буряад Уласай Болбосоролой болон эрдэм ухаанай яаманай түлөөлэгшэд хабаадаа.
- Нёдондо зохёоһон аймагууд программануудаа хамгаалжа, хараалһан хэмжээ ябуулгануудаа уласай бюджедһээ суг һомологдохо мүнгэнэй ашаар бэелүүлхэ. Буряад хэлэ хүгжөөлгын нютагай засагай программануудтай болонхой гэбэл, Захааминай, Баргажанай, Түнхэнэй, Хурамхаанай, Хэжэнгын, Яруунын, Сэлэнгын ба Ивалгын аймагууд. Бусад аймагуудтай ажал үргэлжэлһөөр, - гэжэ Гунжитова хэлээ.
